Instytucja darowizny wzbudza raczej pozytywne emocje. Nie oznacza to jednak, że kwestie związane z przekazaniem komuś nieruchomości czy dużej sumy pieniędzy nie są uregulowane prawnie. Co ważne, prawo chroni nie tylko interesy obdarowanego, ale i darczyńcy. W niektórych przypadkach można cofnąć darowiznę. Warto również wiedzieć, że zawsze należy zapłacić od niej podatek.
W jakich okolicznościach można cofnąć darowiznę?
O cofnięciu czy innymi słowy, odwołaniu darowizny, można mówić jedynie wtedy, gdy zostaną spełnione określone przesłanki. Warto również mieć świadomość tego, że można odwołać darowiznę, która jeszcze nie została wykonana oraz darowiznę, którą już wykonano. W pierwszym przypadku, do cofnięcia darowizny może dojść, jeśli po zawarciu umowy stan majątkowy darczyńcy uległ znacznemu uszczupleniu. Wykonanie darowizny mogłoby wówczas doprowadzić do tego, że darczyńca nie dysponowałby środkami, które pozwalałyby mu na godne życie. Do uszczuplenia majątku może dojść na skutek choroby darczyńcy, a także na skutek zwiększenia obowiązku alimentacyjnego. Są to oczywiście jedynie przykłady. Jeżeli chodzi zaś o cofnięcie darowizny dokonanej, darczyńca może zrobić to w przypadku rażącej niewdzięczności obdarowanego.
Cofnięcie darowizny – czym jest rażąca niewdzięczność?
Jak już zaznaczono powyżej, do cofnięcia darowizny może dojść w przypadku rażącej niewdzięczności obdarowanego. Nie każdy zdaje sobie jednak sprawę z tego, co właściwie kryje się pod tym pojęciem. Zgodnie z prawem, za rażącą niewdzięczność można uznać zachowanie, które polega zarówno na działaniu jak i na zaniechaniu i jest skierowane przeciwko darczyńcy. Może to być nie tylko zachowanie skierowane bezpośrednio przeciwko niemu, ale również i pośrednio. Ważne jest jednak to, że zachowanie to musi zostać ocenione obiektywnie jako niewłaściwe. Subiektywne odczucia darczyńcy nie mają więc zbyt wielkiego znaczenia. W jakim terminie można odwołać darowiznę z powodu rażącej niewdzięczności? Można zrobić to wówczas, jeżeli nie minęło 12 miesięcy od momentu, w którym darczyńca dowiedział się o karygodnym zachowaniu obdarowanego. Jak więc wynika z przepisów prawnych, możliwe jest odwołanie darowizny nawet miesiące oraz lata po jej wykonaniu.
Jaki jest podatek od darowizny?
Osoby, które są bezpośrednio zainteresowane instytucją darowizny, powinny wiedzieć nie tylko, w jaki sposób można ją odwołać, ale również jaki podatek należy od darowizny zapłacić. Wiele zależy bowiem od tego, jaki stosunek pokrewieństwa łączy darczyńcę oraz obdarowanego. Podatek od darowizny waha się bowiem od 3 do aż 20 procent. Różnica jest więc całkiem spora. Prawo rozróżnia 3 grupy podatkowe. Warto więc dowiedzieć się tego, w której grupie jesteśmy i jakie koszty są z tym związane. Należy jednak pamiętać o tym, że nie zawsze konieczny będzie podatek od darowizny. W niektórych przypadkach można bowiem go uniknąć. Przede wszystkim podatku od darowizny nie trzeba uiszczać, jeżeli wartość darowizny nie przekracza granic kwoty wolnej od podatku. Trzeba również pamiętać, że zwolnienie od podatku nie dotyczy wszystkich. Z tego przywileju mogą skorzystać tylko i wyłącznie członkowie najbliższej rodziny. Jeżeli chcemy udzielić darowizny, ale mamy wątpliwości co do pewnych kwestii prawnych, najlepszym rozwiązaniem będzie konsultacja u prawnika. Warto jednak zdecydować się na skorzystanie z pomocy osoby, która specjalizuje się właśnie w prawie cywilnym. Doświadczony cywilista na pewno rozjaśni wszelkie wątpliwości dotyczące kwestii związanych z darowizną.
